Dalton hidrojen ve oksijen gibi elementlerin farklı özellikler göstermesinin, ancak hidrojen atomlarının oksijen atomları ile aynı olmadığını varsayarak açıklanabileceğini biliyordu.
Dalton’a göre, bir bileşik oluşturabilmek için belli elementlerin belirli sayıda atomlarına gereksinim vardır. Bu fikir, Fransız kimyacı Joseph Proust’un 1799 yılında yayınladığı Sabit Oranlar Kanununun uzantısıdır.
Dalton’un Atom Teorisi Katlı Oranlar Kanununu destekler (Dalton’un üçüncü görüşü). Bu kanuna göre iki element birden fazla bileşik oluşturmak üzere bileşirlerse, bir elementin belli bir kütlesi ile birleşen diğer elementin farklı kütleleri arasında küçük tam sayılı bir oran vardır. Dalton Atom Teorisi, Katlı Oranlar Kanununu basit bir şekilde açıklar. Örneğin karbon, oksijen ike iki tane kararlı bileşik oluşturur. Bunlar karbon monoksit ve karbon dioksittir. Modern ölçüm teknikleri, karbon monoksitte bir karbon atomu ile bir oksijen atomunun, karbon dioksitte ise bir karbon atomu ile iki oksijen atomunun birleşmiş olduğunu gösterir. Buna göre karbon monoksitteki oksijenin karbon dioksitteki oksijene oranı 1/2′dir. Bu sonuç Katlı Oranlar Kanunu ile uyum içindedir, çünkü bir bileşikteki belli bir elementin kütlesi o elementin atom sayısı ile orantılıdır. Örneğin FeO [demir(II) oksit] bileşiğinde 56 gram demirle 16 gram oksijen, Fe2O3[demir(III) oksit] bileşiğinde ise 56 gram demir 24 gram oksijenle birleşmektedir. Her iki bileşikteki demi miktarı aynıdır. Oksijen miktarları arasındaki oran (katlı oran) ise 16/24 = 2/3′tür.
Dalton’un maddenin doğasına ilişkin zekice önsezisi 19. yüzyılda kimyanın hızla gelişmesinde en önemli itici güç olmuştur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder